LOCHEM – Het Lochemse college van B&W wijst de locatie Ampsenseweg aan voor de opvang van asielzoekers. Daarmee legt het adviezen van gemeenteraadsfracties naast zich neer. Ook het feit dat een visiedocument, dat als basis voor beleid moet gaan dienen, niet is vastgesteld door de raad is geen aanleiding voor het college om geen locatie aan te wijzen. B&W stellen dat dit het college ‘niet ontslaat van de wettelijke opgave en bevoegdheid om een locatie aan te wijzen.’
Het nu genomen besluit gaat uit van de huisvesting van 211 opvangplekken die de gemeente moet realiseren op basis van de Spreidingswet, plus 65 plaatsen voor de opvang van minderjarige asielzoekers. Die laatste groep verblijft nu nog in hotel De Paasberg in Lochem. Overigens moeten COA en de eigenaar van het Pactum-terrein nog overeenstemming bereiken over verkoop van het betrokken terrein.
Adviezen
In een toelichting zei wethouder Ria Leliveld donderdag dat er ondanks dit besluit niets helemaal vastligt. Na het opstellen van een plan van aanpak en een startnotitie ontstaat volgens haar een periode waarin alle betrokkenen nog worden gehoord en waarin telkens momenten ontstaan van doorgaan of niet doorgaan. Bij het plan van aanpak worden de adviezen van de raadsfracties, die afgelopen maandag werden uitgesproken, meegenomen, zo luidt de belofte.
Door de gemaakte keuze zijn belangrijke onderdelen van die adviezen een gepasseerd station. Daaronder adviezen om niet verder te gaan dan de 211 opvangplaatsen uit de Spreidingswet en om de opvang toch te spreiden over meerdere locatie in de gemeente. Het college had al eerder een voorkeur voor één centrale locatie uitgesproken.
Niet eenduidig
B&W willen een bestuursovereenkomst voor 30 jaar met het COA sluiten. De fracties van GB en MmL pleitten afgelopen maandag voor beperking van de geldingsduur tot maximaal 5 jaar. Het verzoek om te reflecteren op de haalbaarheid hiervan, mede gezien de investeringen die het COA zal moeten doen, liet de wethouder aan zich voorbij gaan. Het is overigens opvallend dat de Lochemse coalitiepartijen (GB, VVD, MmL) het meest kritisch zijn op de plannen van het ‘eigen’ college.
B&W wijzen erop dat de gemeenteraad geen eenduidig advies of een advies bij meerderheid heeft gegeven. Wethouder Ria Leliveld: “De afgelopen maanden heeft het college hard gewerkt aan een visie en een locatieonderzoek. Voor ons kwam de Ampsenseweg als beste locatie in beeld. Conclusie na 9 september is dat de raad niet eenduidig is in het advies. Het college kiest nu koers. De stappen die we zetten in de volgende fase zullen helder maken of we voor deze plek uiteindelijk een bestuursovereenkomst met het COA kunnen sluiten.”
Tijdsdruk
Er wordt gewezen op de tijdsdruk die er zou zijn. De Gelderse gemeenten spraken eerder af om voor 1 september aan de provincie te laten weten hoeveel opvangplaatsen ze denken te realiseren voor 1 juli volgend jaar en of daar ook locaties voor beschikbaar zijn. De streefdatum van 1 september is al verstreken. Veel andere gemeenten zijn echter nog niet zo ver en het is de vraag wat de gemeente heeft te verliezen bij het nemen van extra tijd. Formeel speelt het risico dat een hogere overheid dingen gaat opleggen.
Nu ontstaat het beeld dat het college externe deadlines belangrijker vindt dan lokale verhoudingen en draagvlak. Leliveld reageert daarop door te zeggen dat het college bestuurlijke verantwoordelijkheid draagt. Ze voegt daar nog wel aan toe: “Het is natuurlijk best lastig. Als bestuurder heb je andere verantwoordelijkheden dan als mens. Het is het algemeen belang tegen je eigen gevoel. Dat zorgt wel eens voor een spagaat.”
Onderzoek
Als het aan B&W ligt komt er nu dus een plan van aanpak en een startnotitie. ‘Daarmee is realisatie nog geen feit, maar geeft het college wel uitvoering aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid die de gemeente Lochem wenst te nemen met het zorgvuldig doorlopen van een aantal stappen’, zo wordt gesteld. En verder: ‘De
gemeente doet dit met oog voor participatie en rekening houdend met bestuurlijke-, financiële- en veiligheidsaspecten. Zaken die ook de raadsfracties en de klankbordgroep van omwonenden belangrijk vinden.’
Diverse aspecten, die met name ook voor omwonenden belangrijk zijn, waaronder verkeers- en sociale veiligheid zijn onderwerp van onderzoek door een extern bureau. De eerste versie van de rapportage is door de klankbordgroep afgewezen om de opdracht zou zijn gebaseerd op verkeerde aantallen. Dit zorgt voor vertraging. Het eindrapport wordt niet eerder dan eind oktober verwacht. De raadsfracties gaven maandag de uitkomsten belangrijk te vinden, maar het college heeft er dus niet op willen wachten.
Visie
Het college laat weten dat het rapport belangrijke input is voor de bestuursovereenkomst met het COA, net als de opmerkingen van de klankbordgroep Ampsenseweg. Een visiedocument over de opvang van vreemdelingen in de gemeente is door de gemeenteraad aangehouden en komt op 23 september opnieuw ter tafel. Zonder vaststelling ligt er feitelijk geen gemeentelijk beleid ten grondslag aan besluiten. Leliveld zegt dat het afwegingskader uit die visie wel is gehanteerd voor het besluit dat nu is genomen.
Reactie klankbordgroep
Voorzitter Ron Buitelaar van de klankbordgroep Ampsenseweg kwam al snel met een eerste reactie op het besluit van het college. Hieronder is het letterlijk overgenomen.
Het college neemt nu een besluit. Dit besluit is niet gedragen door een visie, deze is immers door de gemeenteraad al 2 keer teruggegeven aan het college, omdat het kwalitatief niet goed genoeg was. Daarnaast is er geen inzicht in risico’s, terwijl een eerste versie van de risicoanalyse laat zien dat op enkele aspecten bijna niet te mitigeren risico’s zijn.
‘In dit proces creeert het college continu (tijds)druk, die er wat ons betreft niet is. Kijk maar eens hoeveel gemeentes nog helemaal geen besluit nemen. Lochem is in ieder geval voor zover mij bekend de enige, die dit besluit eigenhandig door college neemt, in andere gemeentes gaat dit gewoon democratisch langs de gemeenteraad. Door dit proces ligt de verantwoordelijkheid voor het besluit volledig bij het college.
De gemeenteraad heeft in meerderheid niet positief geadviseerd en ook de klankbordgroep heeft opgeroepen dit besluit niet te nemen. Wat de klankbordgroep betreft is dit besluit slechts een intentieverklaring. In een later stadium moet nog maar blijken of opvang haalbaar en betaalbaar is of dat de wethouder de verantwoordelijkheid durft te nemen op bijvoorbeeld de (verkeers)veiligheid op deze locatie.
Wat ons betreft blijft de definitieve locatiekeuze een zaak met grote maatschappelijke impact, die alleen met steun van de gemeenteraad en belanghebbenden in een bestuursovereenkomst kan worden vastgelegd.’
