LOCHEM – Wie de discussie over de asielopgave in de gemeente Lochem een beetje volgt, kan geen andere conclusie trekken dan dat al meer dan een jaar een soort van rondedans wordt uitgevoerd. Met telkens dezelfde dansers. vragen, argumenten en gevoelens van zorgen en ongemak. Het moment dat knopen moeten worden doorgehakt komt dichtbij en daar hebben alle betrokkenen dringend behoefte aan. Als de gemeenteraad levert, kan het college door en de omwonenden weten dan welke registers ze moeten opentrekken om hun belangen te verdedigen.
Maandagavond was er weer zo’n moment waarop zeven inwoners hun zorgen maar weer eens benadrukten en waarop de raadsfracties andermaal vragen afvuurden op de portefeuillehouder. Dat is – sinds het voortijdige vertrek van wethouder Leliveld – burgemeester Sebastiaan van ‘t Erve. Hij wees er met nadruk op dat hij ‘slechts’ waarnemer is. Hij nam de gelegenheid te baat om de raad te wijzen op de noodzaak om eindelijk een stap vooruit te zetten. “Zodat we van de ‘of-‘ naar de ‘hoe-vraag’ kunnen”, zo zei hij.
Stap maken
En ook: “Als we de stap maken naar ‘ja, het komt er echt’ kunnen we verder.” Daarbij doelde hij niet alleen op de onderhandelingen met het COA, maar ook op de herstart van het participatietraject. De eerde opgetuigde klankbordgroep heeft het bijltje erbij neergegooid, uit onvrede over het gebrek aan ‘gehoor’ en informatie. Dat laatste kwam maandag tot uitdrukking via de bijdragen van zeven insprekers. Zes omwonenden en ondernemers van de Ampsenseweg en huisarts Anne Roelofsen namens haar collega’s in de gemeente.
De argumenten zijn niet heel erg veranderd, al kwamen er wel verdiepte argumenten op tafel. Naast de zorg over de participatie en informatie kwamen ook de omvang, de duur, verkeersveiligheid en eventuele planschade kwamen, niet voor het eerst op tafel. De huisartsen pleiten voor een locatie die groot genoeg is voor het COA om de zorg intern te regelen. De komst van een nieuwe huisartsenpraktijk in Barchem geeft even verlichting, maar de druk op de (medische) zorg blijft onverminderd hoog.
Zorg en onderwijs
Roelofsen vertelde dat een nieuwe collega in Barchem in aan asielzoekerscentrum heeft gewerkt en uit ervaring weet dat de zorg voor asielzoekers complex is en dat huisartsen daar niet altijd voor zijn toegerust. Overigens heeft de omvang van een azc ook gevolgen voor het onderwijs aan daar verblijvende kinderen. Het COA hanteert de ondergrens van 300 bewoners, wil het de zorg en het onderwijs ter plekke organiseren. De Lochemse gemeenteraad vindt dat er maximaal 250 asielzoekers mogen worden opgevangen, inclusief de 65 jongeren die nu in hotel De Paasberg verblijven.
Elders is gebleken dat het COA, ook bij locaties met duidelijk minder dan 300 bewoners, bereid is om zorg en onderwijs zelf te organiseren. Het college van B&W gaat er nog steeds van uit dat dit ook bij 250 wel valt uit te onderhandelen. Burgemeester Van ‘t Erve waarschuwde echter: “Het COA zegt tegen ons dat ze nu niet meer onder de grens van 300 willen gaan zitten..” De Spreidingswet eist dat de gemeente voor 1 juli tenminste 211 opvangplaatsen beschikbaar moet stellen, dus met 250 voldoet Lochem ruimschoots aan de norm.
Provincie
Opmerkelijk was de mededeling van Van ‘t Erve dat hij vlak voor Kerst op de koffie werd gevraagd bij de Gelderse commissaris van de Koning Henri Lenferink. Hij kreeg daar het verzoek of hij, als burgemeester, een brief naar het COA wilde sturen, waarin hij aandringt op koop van het Pactum-terrein in Ampsen. Van ‘t Erve weigerde dit omdat hij eerst een besluit van de raad wil. Het belang van Lenferink is duidelijk: de Spreidingswet eist dat hij binnenkort voldoende opvangplaatsen in Gelderland richting Den Haag kan aankondigen. In totaal ruim 11.500.
Maandag stonden de kaders voor een bestuursovereenkomst tussen gemeente en COA op de agenda. De raadsfracties hadden daar de nodige vragen over. Zo was niet voor iedereen duidelijk of een besluit over de kaders een ‘go’ of ‘no go’ voor het COA betekent. Dat blijkt het in principe wel te zijn, maar ook de burgemeester gaat ervan uit dat er na zo’n besluit nog heel wat te bediscussiëren overblijft voordat er daadwerkelijk een bestuursovereenkomst ligt. Het college nam overigens eerder al een duidelijk besluit over één grotere opvanglocatie. Het alternatief – meerdere kleinere locaties verdeeld over de gemeente – werd daarmee afgewezen.
Tien jaar
De duur van de periode waarbinnen het COA de locatie Ampsenseweg kan gebruiken staat nog ter discussie. Het COA vraagt 30 jaar. ‘We krijgen levenslang’, zeiden omwonenden hier eerder over. Het college stelt nu voor om er 10 jaar van te maken, met de mogelijkheid tot verlenging. Eerder drongen de coalitiepartijen GB en MmL aan op een maximale duur van 5 jaar, maar dat lijkt geen kans te maken bij het COA.
Op de achtergrond speelt nog het onderzoek dat het onafhankelijke onderzoeksinstituut Beke uitvoerde naar de veiligheid op en rond de locatie Ampsenseweg. Dat richtte zich op onder meer de sociale- en verkeersveiligheid. Hieruit moet onder meer blijken wat er moet gebeuren om die veiligheid te waarborgen of te verbeteren, zoals op het gebied van toezicht en verkeersmaatregelen. Het onderzoek werd uitgevoerd met hogere cijfers dan de maximaal 250 opvangplaatsen waarvan nu wordt uitgegaan. Beke adviseerde de gemeente om pas een eventueel vervolg te geven aan het onderzoek als een definitief besluit is genomen over aantallen. De eerste versie van het onderzoeksrapport is niet openbaar gemaakt.
Intentie
Overigens liet Van ‘t Erve maandag ook nog weten dat de intentieovereenkomst tussen COA en Pactum is verlengd tot eind maart. Dit betekent dat het voornemen om te kopen/verkopen overeind blijft in afwachting wat de gemeente besluit.