LOCHEM – In Lochem was maandavond een bijzonder politiek fenomeen te aanschouwen. De gemeenteraad stelde de veelbesproken en bekritiseerde Omgevingsvisie vast, maar nam op hetzelfde moment een motie aan waarin feitelijk wordt uitgesproken dat die visie niet deugt en dringend behoefte heeft een versie 2.0. Die moet er liggen voordat eind volgend jaar de verkiezingsstrijd losbarst. In maart 2026 wordt een nieuwe gemeenteraad gekozen.
Het was een enorm lange zit met schorsingen, plus meerdere amendementen en moties. Slechts twee moties konden aan het einde van de rit rekening op een meerderheid. Eén daarvan was afkomstig van D66 en draagt het college op om met heldere regels te komen over hoe de participatie moet verlopen. Die regels zijn nu te vrijblijvend, vindt fractievoorzitter Marleen van der Meulen. Ondanks eerdere pogingen om toetsingskaders te stellen over hoe de inbreng van inwoners – ook op andere dossiers – moet worden geborgd hoort zij te vaak dat mensen zich niet gehoord voelen. De motie werd met 18 tegen 4 stemmen aangenomen.
Visie 2.0
De andere motie die de eindstreep haalde scoorde een veel minder ruime meerderheid. De oppositie plus VVD zorgden voor 12 voorstemmen voor de motie die ‘Omgevingsvisie 2.0’ was gedoopt. GB (8) en MmL (2) onthielden steun. GB twijfelde duidelijk, maar voor de fractie gaf de angst voor vertraging van woningbouwprogramma’s de doorslag. Die twijfel werd gedeeld met (de eigen) wethouder Marja Eggink. Ook zij is bang dat het in feite opnieuw beginnen aan de visieontwikkeling ten koste gaat van woningbouwprogramma’s waar zo’n grote behoefte aan bestaat.
Hoofdindiener van de motie, Jos Israel van de PvdA, putte zich uit om uit te leggen dat sprake kan zijn van parallelle trajecten die elkaar niet hoeven te bijten. Dat de ontwikkeling van een nieuwe visie mogelijk wél een wissel trekt op het ambtelijke apparaat, bleef onbenoemd. Volgens de PvdA, CDA, GroenLinks, LochemGroen! en D66 heeft de Omgevingsvisie, die er nu ligt, te weinig draagvlak terwijl het wel tot 2040 als basis voor beleid moet dienen. Vier partijen lieten al voor het zomerreces weten dat ze het stuk niet rijp vonden voor besluitvorming. Ook veel inspraakreacties waren kritisch.
Kritiek
Wat sterk meespeelt voor de indieners is dat de commissie MER (milieu effect rapportage) ongemeen kritisch is op de visie en diverse aanpassingen en aanvullingen adviseert. Het college heeft ervoor gekozen om de adviezen van de commissie te betrekken bij de uitwerking van plannen en ze dus geen onderdeel van de Omgevingsvisie te laten zijn. Omdat uitwerking een collegetaak is, vreest de gemeenteraad grotendeels buitenspel te worden gezet.
In de motie worden draagvlak onder zowel de inwoners als de politiek onderstreept, net als de noodzaak om heldere keuzes te maken op het gebied van ruimtebeslag, klimaatadaptatie, ruimtelijke kwaliteit, natuur en biodiversiteit, leefmilieu en gezondheid. Door te kiezen voor de ontwikkeling van een versie 2.0 kan de vertraging voor lopende procedures beperkt blijven, aldus de indieners. Daarbij speelde ongetwijfeld mee dat zij vooraf inschatten dat de voorliggende visie toch wel een meerderheid zou krijgen. Die inschatting bleek juist: 15 stemme voor en 7 tegen. PvdA, LochemGroen!, GroenLinks en CDA stemden tegen het raadsvoorstel.
Tijdspad
Wethouder Marja Eggink hield in eerste instantie een fel pleidooi tegen de motie en een nieuwe Omgevingsvisie. Ze hekelde vooral het voorgestelde tijdspad. Er zou al uiterlijk 1 november een plan van aanpak moeten liggen, die op 1 juli volgend jaar zou moeten uitmonden in een nieuwe visie. Haar verzet leidde ertoe dat de datum voor een plan van aanpak werd geschrapt en de einddatum op 1 november volgend jaar werd gesteld. Door die deadline willen de partijen voorkomen dat de Omgevingsvisie deel gaat uitmaken van de kort daarna losbarstende verkiezingscampagne. De wethouder bleef ondanks de ruimere tijd sceptisch over de haalbaarheid.
