LOCHEM – Zo’n 200 inwoners van de gemeente Lochem ondersteunen een burgerinitiatief voor verbetering van de participatie. Ze kregen het onderwerp op de agenda van de gemeenteraad. Woordvoerder Henk Lindner hield maandag een presentatie en beantwoordde vragen van raadsleden. Met succes, want vertegenwoordigers van de groep gaan meedenken over een nog op te stellen participatieverordening.
In zo’n verordening, die met ingang van 1 januari 2027 verplicht is, worden de uitgangspunten en kaders van participatie vastgelegd. Harfsenaar Lindner wees erop dat in de participatienota ‘Samen Buurt Maken’ in het kader van de Omgevingsvisie vooral veel is te lezen op de relaties tussen burgers onderling en tussen initiatiefnemers van plannen en burgers. Burgers moeten bij (ver)bouwplannen eerst zelf hun buren informeren. Lindner noemde het ‘dakkapelparticipatie’. In de participatienota blijft de relatie tussen burger en gemeente grotendeels onbesproken.
Ervaringen
De inspraak rond die Omgevingsvisie was mede aanleiding om een burgerinitiatief te starten. Toen bleek dat ook andere inwoners slechte ervaringen hadden met hoe de gemeente omspringt met de mening van inwoners. Dit was onder meer het geval bij de totstandkoming van de kernvisies wonen die voor alle kernen zijn opgesteld. Lindner: “We zijn dit initiatief gestart omdat we vinden dat het beter is om ergens voor te zijn dan om ergens tegen te zijn.”
Hij wees erop dat er voorbeelden zijn van goede participatieverordeningen en dat Lochem dus niet zelf het wiel hoeft uit te vinden. Hij noemde de verordening van de gemeente Oude IJsselstreek als lichtend voorbeeld. Verder heeft de Vereniging Eigen Huis een participatiehandvest opgesteld dat mogelijke handvatten voor een plaatselijke verordening bevat. Dat handvest heeft de veelzeggende titel: ‘De Burger: tegenstander of bondgenoot?’. De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) komt met een modelverordening. Die kan dienen als basis maar lokale inkleuring is van belang, zo vindt Lindner.
Betere plannen
Volgens hem leidt goed geregelde participatie tot betere plannen, maar ook tot meer tevreden inwoners en dus draagvlak. Op vragen van raadsleden gaf hij aan dat hardnekkige dwarsliggers niet altijd te vermijden zijn, maar dat de gemeente er met een goede verordening op kan wijzen dat het spel volgens de regels wordt gespeeld. Dat helpt mogelijk ook als het tot een juridische strijd komt of om de route via de rechter te vermijden.
Burgemeester Sebastiaan van ‘t Erve wees op een motie die op 9 september is aangenomen door de gemeenteraad waarin het college wordt opgedragen de participatie, zoals vastgelegd in de nota ‘Samen Buurt Maken’, verder uit te werken en te voorzien van heldere eisen en een toetsingskader. Dat is in feite de eerste stap richting participatieverordening. Het voorstel om leden van het burgerinitiatief hierbij te betrekken werd omarmd door de raadsfracties. Namens de initiatiefnemers nam Henk Lindner de handschoen op.
